HSP (Highly Sensitive Personality) แค่อ่อนไหวไม่ได้อ่อนแอ

HSP (Highly Sensitive Personality) แค่อ่อนไหวไม่ได้อ่อนแอ

.

หลายคนคงเคยได้ยินคำจำกัดความของคนที่อ่อนไหวต่อสิ่งรอบตัว ร้องไห้ง่าย หรือมีปฏิกิริยาตอบสนองที่รุนแรงต่อการรับชมสื่อที่มีเนื้อหากระตุกขวัญหรือสร้างความตกใจว่าเป็นคนประเภท “เซนซิทีฟ” ไม่มีความเป็นผู้ใหญ่ หรืออ่อนแอ แต่น้อยคนนักที่จะรู้ว่าลักษณะนิสัยที่อ่อนไหวต่อสิ่งรอบตัวเป็นพิเศษนั้น สามารถจัดได้ว่าเป็นบุคลิกภาพที่มีมาตั้งแต่กำเนิดและสืบทอดกันผ่านทางพันธุกรรม ไม่ใช่ลักษณะนิสัยที่เลือกได้เอง

.

HSP หรือ Highly Sensitive Personality Traits คือ บุคลิกภาพของคนที่อ่อนไหวต่อสิ่งรอบตัวเป็นพิเศษเหมือนกับฟองน้ำที่สามารถดูดซับสิ่งรอบตัวง่าย ไม่ว่าจะเป็นในด้านของประสาทสัมผัสต่าง ๆ ทั้งแสง สี เสียง และกลิ่น การรับชมหรือประสบกับเหตุการณ์อะไรที่กระตุ้นอารมณ์ เช่น หนังสยองขวัญหรือหนังดรามาที่มีเนื้อหารุนแรง ซึ่งลักษณะนิสัยของคนที่มีบุคลิกภาพนี้มักจะเป็นคนที่ร้องไห้หรือวิตกกังวลง่ายในสถานการณ์ที่ไม่เป็นไปตามแผนที่วางไว้ และมักจะแก้ไขสถานการณ์เฉพาะหน้าได้ไม่ดี

.

คนที่มีบุคลิกภาพแบบ HSP นั้น มีจำนวนมากถึง 15-20% ของจำนวนประชากรทั้งหมด แต่น้อยคนนักที่จะได้รับความเข้าใจจากคนรอบข้างและสังคม ด้วยลักษณะนิสัยที่ซึมซับอารมณ์และความรู้สึกได้มากและลึกกว่าคนทั่วไป ทำให้ HSP หลายคนถูกเข้าใจผิดว่าเป็นคนอ่อนแอ ไม่โตเป็นผู้ใหญ่ จัดการความรู้สึกไม่เป็น ทั้งที่ความเป็นจริงแล้วพวกเขาต้องใช้พลังงานมากกว่าคนอื่นในการจัดการ “ความรู้สึก” ที่ซึมซับมาง่ายกว่าคนทั่วไป

.

อย่างไรก็ตาม ใช่ว่าบุคลิกภาพแบบ HSP จะมีแต่ข้อเสียเสมอไป ปกติแล้วคนที่มีบุคลิกภาพแบบนี้จะเป็นคนที่ละเอียดและสังเกตคนรอบข้างได้ดี เนื่องจากพวกเขารับรู้ถึงสิ่งต่าง ๆ ได้อย่างรวดเร็ว พวกเขาจึงมีแนวโน้มที่จะเข้าใจและเห็นอกเห็นใจคนอื่นมากกว่าปกติ โดยมักจะแสดงออกมาผ่านการเป็นที่ปรึกษาที่ดี มองโลกกว้าง และไม่ตัดสินคนอื่นอย่างรวดเร็ว นอกจากนี้ในแง่ของการทำงาน คนที่มีบุคลิกภาพแบบ HSP นั้นมักจะเป็นกลุ่มคนที่มีความคิดสร้างสรรค์ เนื่องจากกระบวนการคิดของพวกเขามีหลายชั้นและซับซ้อน ทำให้สามารถคิดค้นหรือสร้างสรรค์อะไรที่แปลกใหม่และสะดุดตาอย่างที่ใครหลายคนคาดไม่ถึง

.

การมีบุคลิกแบบ HSP หรือการเป็นคนอ่อนไหวง่ายเป็นพิเศษนั้นไม่ใช่เรื่องผิดอะไร และมีทั้งข้อดีข้อเสียเหมือนกับบุคลิกอื่น ๆ ในโลกทุนนิยมที่เต็มไปด้วยการแข่งขัน สังคมมักจะให้ความสำคัญกับคนที่แข็งแกร่งมากกว่า และการแสดงอารมณ์ที่อ่อนไหวออกมามักจะถูกตีความว่าเป็นความอ่อนแอหรือเป็นลักษณะของคนขี้แพ้ บ่อยครั้ง ผู้คนที่มีบุคลิกภาพแบบ HSP จึงมักที่จะเลือกเก็บซ่อนความอ่อนไหวของตนเองไว้เพื่อเอาตัวรอดในสังคม ทว่าในความเป็นจริงนั้น เราปฏิเสธไม่ได้ว่าการเห็นอกเห็นใจผู้อื่น และการใส่ใจคนรอบข้าง เป็นสิ่งที่สำคัญในการดำเนินชีวิตอย่างมีความสุข

.

ท้ายที่สุดแล้ว สังคมที่ผู้คนเอาแต่หันด้านที่แข็งแกร่งใส่กันและกัน ขาดการทำความเข้าใจหรือเรียนรู้คนอื่นคงจะไม่ใช่สังคมที่น่าอยู่นัก ผู้เขียนจึงอยากให้ผู้คนที่มีบุคลิกภาพนี้ทั้งหลายรับรู้ไว้ว่า ไม่ว่าโลกใบนี้จะให้คำจำกัดความอ่อนไหวของคุณไว้ว่าอย่างไร แต่ความอ่อนไหวอันแสนเปราะบางของคุณนั้น ก็มีส่วนที่ทำให้โลกใบนี้พิเศษขึ้นมา และควรค่าแก่การได้รับความเข้าใจเช่นกัน

.

เนื้อหา : กันตาภา วรวิทยานนท์

พิสูจน์อักษร : พรรวษา เจริญวงศ์ และ แพรพลอย นาเมืองรักษ์

ภาพ : สุพิชญา สิงสาหัส

.

อ้างอิง

https://hsperson.com

https://www.psychologytoday.com/.../highly-sensitive-person

https://www.healthline.com/.../what-its-like-highly...